1 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 ISSN 1895-9253 e-AUTOSERVICE zarządzanie I wyposażenie I technika Nr 05/2020 m a n a g e r - WYGODNE UBRANIE ROBOCZE – TO ZNACZY JAKIE? - OPATENTOWANY KOŁEK W FILTRZE OLEJU - NOWOCZESNE CZUJNIKI SAMOCHODOWE – DOMENA HELLA
2 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020
PULS BRANŻY 4 WYGODNE UBRANIE ROBOCZE – TO ZNACZY JAKIE? 12 OPONA DUNLOP ROADSMART III Z WYSOKĄ OCENĄ W TEŚCIE CZASOPISMA RIDE FILTRY 14 DIABEŁ TKWI W SZCZEGÓŁACH 20 OFERTA FILTRÓW OLEJU PZL SĘDZISZÓW DLA POJAZDÓW CIĘŻAROWYCH 22 CO MOŻE SIĘ STAĆ, GDY NIE SPRAWDZIMY NUMERU KATALOGOWEGO FILTRA OLEJU? WARSZTAT 24 NOWOCZESNE CZUJNIKI SAMOCHODOWE – DOMENA HELLA 26 NACIĘCIA CZY WIERCENIA? 30 PODCZAS DEZYNFEKCJI KLIMATYZACJI PAROWNIK WYMAGA SZCZEGÓLNEJ UWAGI 32 WARTO WIEDZIEĆ: DIAGNOSTYKA I WYMIANA TARCZ W UKŁADZIE HAMULCOWYM 36 UKŁAD KLIMATYZACJI - ODPOWIADAMY NA PYTANIA MECHANIKÓW NOWOŚCI 40 PRZEGLĄD NOWOŚCI W NUMERZE Wydawca E-Business Press Sp. z o. o. Al.Jerozolimskie 81/7.10 02-001 Warszawa biuro@e-businesspress.pl www.autoservicemanager.pl REKLAMA Paweł Mularski pawel.mularski@e-businesspress.pl PRENUMERATA biuro@e-businesspress.pl REDAKCJA Paweł Bronisz pawel.bronisz@e-businesspress.pl PRZYGOTOWANIE Sławomir Pasznik Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść materiałów reklamowych. Wydawca zastrzega sobie prawo do skrótów nadesłanych materiałów. Wszystkie prawa zastrzeżone. Przedruk w całości i części wyłącznie za zgodą Wydawcy. 1 e-AUTOSERVICEMANAGER 05 -2020 ISSN1895-9253 e-AUTOSERVICE zarządzanie I wyposażenie I technika Nr05/2020 m a n a g e r - WYGODNE UBRANIE ROBOCZE – TO ZNACZY JAKIE? - OPATENTOWANY KOŁEK W FILTRZE OLEJU - NOWOCZESNE CZUJNIKI SAMOCHODOWE – DOMENA HELLA
PULS BRANŻY 4 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WYGODNE UBRANIE ROBOCZE – TO ZNACZY JAKIE? Dziś półki sklepowe czy witryny sklepów internetowych oferują wiele rodzajów ubrań roboczych. Jednak, czy możemy wskazać czym tak naprawdę różnią się modele standardowe od tych bardziej specjalistycznych z nowoczesnymi rozwiązaniami? Pytanie niby oczywiste, ale czy potrafimy na nie od razu odpowiedzieć? Najważniejsze cechy Jak wskazuje literatura przedmiotu odzież ochronna należy do grupy środków ochrony indywidualnej. Oznacza to, że spełnia wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Jest zaprojektowana oraz wykonana tak, aby zapewniać najwyższy stopień ochrony przy jednoczesnym umożliwieniu wykonywania czynności przez użytkownika. Najczęściej odbywa się to poprzez zasłonięcie jak największego obszaru ciała, tak by chronić przed przypadkowymi otarciami, skaleczeniami, czy też możliwością kontaktu z substancjami mogącymi negatywnie wpływać na zdrowie lub obniżającymi komfort pracy. Funkcje ochronne są czynnikiem ważnym, jednak najważniejsza z punktu widzenia mechanika jest oczywiście wygoda, komfort termiczny oraz wszelkiego rodzaju udogodnienia, których nie posiada odzież codzienna. Przyjazne skórze, elastyczne Czołowi producenci przywiązują dużą wagę do składu materiału z jakiego szyte Coraz więcej grup zawodowych przywiązuje większą wagę do stroju roboczego. Mechanicy także poszukują rozwiązań, które obok podstawowych funkcji ochronnych oferują dodatkowe udogodnienia zwiększające komfort użytkowania.
PULS BRANŻY 5 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 są ubrania. Najczęściej wykorzystywana jest tkanina będąca mieszanką włókien bawełnianych (naturalnych) i poliestrowych (syntetycznych). Skład procentowy odpowiada za przewiewność, miękkość, wchłanianie wody oraz za wytrzymałość i szczelność. Skład materiału wykorzystanego do produkcji pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy dany model będzie lepszy do pracy w pomieszczeniu, czy też na otwartym powietrzu, latem, czy zimą. Im więcej bawełny, tym większa przewiewność, ale też mniejsza odporność na opady atmosferyczne oraz trwałość i dłuższy czas schnięcia. Dobrym przykładem będą dwa kom-
PULS BRANŻY 6 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 plety ubrań z oferty marki Lahti Pro. Pierwszy składający się z bluzy LPBR0 oraz ogrodniczek LPSR02 lub tradycyjnych spodni LPSR01. Te modele zostały uszyte z materiału o gramaturze 267g/m2 składającego się z 35% bawełny i 65% poliestru. Komplet ten bardzo dobrze spisuje się w czasie prac na świeżym powietrzu zarówno latem jak i zimą. Zapewnia dobrą wymianę ciepła i jest odporny na rozdarcia oraz przetarcia. Zastosowana ciemna kolorystyka sprawia, że nie widać na nim zabrudzeń. Drugim kompletem wprost idealnym do prac prowadzonych w okresie wiosenno- -letnim wewnątrz i na zewnątrz budynków jest na przykład bluza robocza oznaczona jako L4040, spodnie L4050 lub ogrodniczki L4060. Do ich uszycia wykorzystano materiał składający się ze 100% bawełny. Do tego całości nadano beżową barwę, która lepiej sprawdza się w ciepłe dni, gdyż jej zewnętrzna warstwa mniej się nagrzewa. W czasie wyboru ubrania ochronnego warto sprawdzić czy mieszanka włókien tworzących materiał, w trakcie dotyku daje odczucie gładkości i jest pozbawiona ostrych brzegów, występów i krawędzi, które mogłyby powodować powstanie zadrapań, skaleczeń lub otarć. Ubranie ochronne nie powinno zakłócać w stopniu znacznym odbierania bodźców przez zmysł dotyku, a także nie może wymuszać na użytkowniku konieczności poruszania się w nienaturalny sposób. Warto wiedzieć, że włóknem, które znacznie podnosi komfort użytkowania ubrania jest elastan. Już 2-3% jego dodatek sprawia, że tkanina zyskuje zupełnie nowe, korzystne z punktu użytkownika walory. Zaliczyć do nich można na pewno obniżenie sztywności konstrukcji, co ułatwia sprawne poruszanie się oraz dostosowywanie pozycji ciał do wykonywanych czynności. Łatwiej jest się schylać, klękać i wstawać. Tego typu rozwiązanie znajdziemy m.in. w jeansowych spodniach ochronnych Lahti Pro. Zostały one oznaczone jako L40510. W tym modelu zastosowano specjalny krój, który sprawia, że spodnie idealnie dopasowują się do ciała i dzięki temu zapewniają bardzo wysoki komfort noszenia.
PULS BRANŻY 7 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 Dla wygody użytkownika spodnie L40510 wyposażono w 12 kieszeni, w tym 2 zapinane na nap. Walory wytrzymałościowe zostały podniesione za sprawą podwójnych szwów oraz dodatkowego ich wzmocnienia w kroku. Innym udogodnieniem, które jest wykorzystywane w ubraniach ochronnych marki Lahti Pro jest wyposażenie ich we wstawki z tzw.materiałów„4-way elastic”. Umieszcza się je w miejscach, w których w czasie normalnego użytkowania najczęściej dochodzi do naprężeń, to jest w okolicach kolan lub też ramion. Tego typu praktyczne rozwiązanie odnajdziemy w bluzach, spodniach i ogrodniczkach roboczych oznaczonych odpowiednio jako L40410, L40509, L40609. Idealne dopasowanie Ważnym elementem odzieży ochronnej są wszelkiego rodzaju systemy regulacji wielkości oraz długości. Ich głównym zadaniem jest uzyskanie maksymalnie najlepszego dopasowania do budowy ciała użytkownika. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na nowatorskie rozwiązania dostępne na rynku. Wskazać tu można m.in. zastosowanie konstrukcji z elementem regulacyjnym wykonanym z elastycznej taśmy. Dzięki niej spodnie idealnie dopasowują się do ciała użytkownika. Kiedy na przykład wykonuje on czynności w pozycji wyprostowanej dobrze opina ubiór w pasie, kiedy natomiast zachodzi konieczność pracy w pozycji pochylonej system
PULS BRANŻY 8 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 samoczynnie zmienia stopień opinania. Spodnie cały czas pozostają na ustawionej wysokości. Samoczynnie nie opadają oraz nie powodują zbyt dużego nacisku na brzuch. Spodnie ochronne Lahti Pro wyposażone są w systemy regulacyjne. W zależności od modelu dostępne są rozwiązania standardowe, w którym obwód regulowany jest za pośrednictwem guzików oraz elastyczne systemy wykorzystujące taśmę (np. L40510, L40509, L40609, L40515, L40514). Dodatkowa wentylacja Projektanci odzieży ochronnej muszą stosować się także do zasady utrzymania możliwie najniższej wagi ubioru, przy zapewnieniu przez niego ochrony, a także wytrzymałości na długotrwałe użycie. Wykrój i sposób uszycia każdego modelu spodni, bluz, kurtek (oraz innych rodzajów ubiorów) musi zapewniać możliwie największy stopień wentylacji. Niedopuszczalna jest sytuacja, w której użytkownik nadmiernie się poci w następstwie źle opracowanego sytemu wymiany ciepła. Bardzo ciekawym rozwiązaniem znacznie podnoszącym komfort użytkowania jest zastosowanie siatkowych wstawek. W przypadku spodni umieszcza się je w miejscu zgięcia kolan, a w bluzach można je znaleźć pod pachami. W tym ostatnim przypadku użytkownik może za pomocą zamka błyskawicznego otwierać je lub zamykać regulując w ten sposób stopień dodatkowej wentylacji oraz izolacji cieplnej. System ten znajdziemy zarówno w starszych jak i nowszych modelach ubrań ochronnych Lahti Pro. Wymienione udogodnienia w znaczący sposób wpływają na poprawę komfortu pracy przez użytkownika. Jeszcze innym rozwiązaniem stosowanym głównie w bluzach roboczych jest podszewka siatkowa. Dzięki niej stworzona zostaje specjalna osłona powietrzna, która sprawia, że naturalna ciepłota ciała wolniej przenika przez warstwę zewnętrzną i dłużej utrzymuje się blisko skóry naturalnie ją ogrzewając. W okresie letnim natomiast stanowi dodatkową barierę przed wysoką temperaturą powietrza. Większa wytrzymałość W odzieży ochronnej Lahti Pro znajdziemy również rozwiązania, które skutecznie wydłużają czas jej użytkowania. Są to między innymi potrójne, a nie podwójne szwy oraz dodatkowe wzmocnienia z wytrzymałych materiałów takich jak poliester 600 D. Umieszczane są one w miejscach, które w trakcie pracy często mogą stykać się z podłożem, a w związku z tym są szczególnie narażone na przetarcia. W spodniach Lahti Pro specjalne wzmocnienia umieszczone na kolanach pełnią także rolę dedykowanych kieszeni, w które można włożyć piankowe wkładki nakolannikowe ułatwiające pracę w pozycji klęczącej. Praktyczne kieszenie Ubrania ochronne Lathi Pro obok swojej podstawowej funkcji jaką jest podniesienie bezpieczeństwa użytkownika zawierają również dodatkowe udogodnienia. Można do nich zaliczyć z pewnością większą, niż w standardowych wersjach liczbę kieszeni. W tym także specjalne i bardzo pojemne tzw. kieszenie monterskie. Są one przeznaczone do przechowywania i przenoszenia przedmiotów o większych gabarytach. Dużym ułatwieniem w codziennej pracy są także wszelkiego rodzaju dedykowane uchwyty na miarkę czy młotek. W tym kontekście bardzo interesującą propozycją są spodnie typu bojówki,
PULS BRANŻY 9 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 które od zeszłego roku uzupełniają ofertę Lahti Pro. Pierwsze z nich oznaczone jako L40514 łatwo poznać, ponieważ wyróżnia je wzór typu „camouflage”. Drugi model, L40515 - wykonany jest z gładkiego materiału w kolorze czarnym. Bojówki Lahti Pro uszyte zostały z mocnej tkaniny będącej mieszanką 65% poliestru i 35 bawełny. W odróżnieniu od innych mo-
PULS BRANŻY 10 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 deli spodni roboczych obecnych już w asortymencie Lahti Pro - w przypadku bojówek tkaninę o gramaturze 255 g/m2 wzmocniono poprzez dodanie w stałych odstępach dodatkowego, mocniejszego włókna. Zapobiega ono rozdzieraniu się materiału. Tego typu uszlachetnienie podnoszące wytrzymałość materiału nazywa się rip-stop i łatwo je rozpoznać, poprzez widoczną na materiale charakterystyczną, lekko wypukłą, kratkę. Bojówki Lahti Pro posiadają elementy odblaskowe, podwójne szwy, system regulacji szerokości w pasie. Wmodelu L40514 kieszenie na ochraniacze oraz dolne wykończenia nogawek otrzymały specjalne wzmocnienia poliestrowym materiałem Dobby Oxford. W nowych bojówkach Lahti Pro L40514 znajdziemy, aż 12 kieszeni, a w modelu L40515 jest ich 8. Ochrona przed promieniowaniem Dużą innowacją w obszarze ubrań ochronnych jest wyposażenie niektórych modeli w specjalne kieszenie przeznaczone do przechowywania telefonów komórkowych. Jak powszechnie wiadomo urządzenia te emitują nawet w czasie czuwania fale elektromagnetyczne. Aby zwiększyć bezpieczeństwo użytkownika i spełnić zalecane przez WHO (Światową Organizację Zdrowia) zasady ostrożności, mówiące o przechowywaniu telefonu możliwie daleko od ciała kieszeń dedykowana do jego przenoszenia została wyposażona w podszewkę odbijającą promieniowanie elektromagnetyczne. Jarosław Chojnacki/PROFIX
PULS BRANŻY 12 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 OPONA DUNLOP ROADSMART III Z WYSOKĄ OCENĄ W TEŚCIE CZASOPISMA RIDE Każdą z opon przetestowano na motocyklu BMW R1250RS, w rozmiarze 120/70R17 z przodu i 180/55R17 z tyłu, na 35-kilometrowej trasie obejmującej szybkie drogi przelotowe, wąskie pasy i autostrady. Trasę wybrano tak, aby zapewnić odpowiedni przekrój nawierzchni, prędkości i zakrętów charakterystycznych dla podróży, jakie lubią właściciele sportowych motocykli turystycznych. Opona Dunlop RoadSmart III została wyróżniona przez ekspertów brytyjskiego czasopisma RiDE i otrzymała ocenę „Rekomendowanej”. Wymagającym testom poddano sześć najlepiej sprzedających się marek ogumienia w segmencie sportowo-turystycznym. Produkt Dunlop spisywał się doskonale w każdej z ocenianych kategorii. Eksperci RiDE sklasyfikowali ogumienie w oparciu o następujące kryteria: prowadzenie, reaktywność, komfort jazdy oraz poziom pewności siebie podczas podróży. RoadSmart III znalazła się w pierwszej dwójce w każdej z tych kategorii, udowadniając swoje wszechstronne osiągi. Badacze magazynu stwierdzili: „Opony Dunlop świetnie się sprawdzają i są bardzo dobre pod każdym względem”. W przypadku cięższych motocykli sportowo-turystycznych kluczowym czynnikiem jest stabilność. Doświadczony tester Bruce Dunn przyznał RoadSmart III wynik 10/10 stwierdzając: „W porównaniu z oryginalnym ogumieniem, które było dość stabilne, opony Dunlop są jeszcze lepsze w każdym zakresie prędkości”. Chwalił również poziom pewności jazdy: „Zawsze dają poczucie zapasu przyczepności, co przekłada się na doskonałe wyczucie podczas trasy”. Mocniejsze na dłużej Opony Dunlop RoadSmart III cieszą się uznaniem ekspertów w wielu krajach. Oprócz rekomendacji RiDE, wysoką ocenę produktom Dunlop wystawił też niemiecki MOTORRAD TEST CENTER, który potwierdził, że przednia opona osiąga niesamowity potencjał przebiegu – o 82% większy niż średnia najważniejszych konkurentów, wynik otrzymano podczas testu w 2016 roku.
PULS BRANŻY 13 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 Dwa lata później rezultat ten potwierdzono zwycięstwem w teście porównawczym opon, przeprowadzonym przez ten sam magazyn, w którym zwrócono również uwagę na trwałość ogumienia podczas testu drogowego na 4000 km. Wyniki badania podkreśliły filozofię Dunlop ‘Mocniejsza na dłużej’, którą kierowali się inżynierowie marki przy rozwijaniu produktów. Badacze RiDE także zwrócili uwagę na potencjalny przebieg opon Dunlop. Test wykazał, że bieżnik RoadSmart III ma głębokość użytkową 5,96 mm, co stanowi 12% więcej niż u jednego z głównych konkurentów. Dmitri Talboom, manager ds. opon motoDunlop Europe jest jednym z wiodących światowych producentów opon z imponującymi osiągnięciami w sportach motorowych. Dunlop Europe jest partnerem technicznymSuzuki Endurance Race Team i Hondy Racing wwyścigach motocyklowych Endurance World Championship Racing, oficjalnym dostawcą opon do FIM Moto2 i Moto3 World Championship oraz najbardziej utytułowaną marką opon w historii Isle of Man TT. W wyścigach terenowych Dunlop jest wyborem zwycięzców i mistrzów wyścigów MXGP. Ponadto brytyjska marka jest najbardziej utytułowanym producentem opon w historii 24-godzinnego wyścigu Le Mans dla samochodów sportowych. Więcej informacji na temat Dunlop można znaleźć na stronie www. dunlop.eu, Twitterze @DunlopMoto oraz na Instagramie @dunlopmotopolska. cyklowych Dunlop w Europie, powiedział: „Dunlop zaprojektował opony RoadSmart III, aby sprostać wymaganiom motocyklistów, którzy oczekują budzącego zaufanie połączenia sportowego prowadzenia, mocnej przyczepności oraz długiego przebiegu. Cieszymy się, że test RiDE potwierdził wyniki poprzednich prób”. Dunlop RoadSmart III dostępna jest w dwóch wersjach. Standardowa wymaga mniej siły potrzebnej do kierowania, co jest korzystne przy cięższych motocyklach typu sportowo-turystycznego. Z kolei wersje SP została opracowana z myślą o maszynach bardziej wrażliwych na stabilność.
14 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 FILTRY DIABEŁ TKWI W SZCZEGÓŁACH „Zupełnie tego nie rozumiem. Zawsze dokładnie przestrzegałem terminów serwisowania i używałem oleju silnikowego, wymaganego przez producenta. A teraz silnik nawalił!”Właściciel pojazdu jest zszokowany bowiem diagnoza, postawiona przez eksperta silnikowego MAHLE, obecnego w tym dniu w warsztacie, jest jednoznaczna: uszkodzenie łożysk turboCoraz częściej warsztaty i kierowcy samochodów są konfrontowani z zatarciem silnika. Przyczyną wielu z tych przypadków jest montaż filtra oleju, który na skutek braku drobnego detalu praktycznie nie działa. sprężarki na skutek zużycia spowodowanego zanieczyszczeniami. Po demontażu miski olejowej pojawia się przerażający widok: znaczne osady sadzy i startego materiału w całym silniku, ogromne zużycie łożysk korbowych i głównych. Inżynier MAHLE podsumowuje sytuację: „Wygląda, jakby silnik był użytkowany bez filtra oleju.” DROBNA RÓŻNICA, DUŻE SKUTKI: OPATENTOWANY KOŁEK W FILTRZE OLEJU.
15 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 FILTRY CO SIĘ STAŁO? Ekspert otwiera obudowę filtra oleju i wyjmuje element filtracyjny. Na pierwszy rzut oka widać dwa problemy: zamontowany filtr nie odpowiada wymaganiom producenta pojazdu. A ponadto element filtracyjny najwyraźniej nie spełnił stawianego mu zadania. Ale dlaczego? Aby to zrozumieć, konieczna jest wiedza o sposobie działania montowanego fabrycznie modułu filtra oleju MAHLE i czym się różni od innych systemów. KOŁEK – WIĘCEJ NIŻ TYLKO ELEMENT USZCZELNIAJĄCY. Na dolnej tarczy elementu filtracyjnego zamontowany jest czarny trzpień z tworzywa sztucznego, znany w branży jako kołek. Na nim znajduje się pierścień samouszczelniający o przekroju okrągłym. W zamontowanym stanie kołek pasuje dokładnie do otworu w obudowie filtra i uszczelnia go. CZYSTA SPRAWA. Obrót podczas wymiany filtra powoduje, że kołek zwalnia otwór w obudowie filtra i pozwala na spłynięcie pozostałości oleju Opatentowany i wyrafinowany: kołek na spiralnej drodze do otworu odpływowego w obudowie. Opatentowana spirala z otworem odpływowym oleju.
16 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 FILTRY z obudowy do miski olejowej. To całkowite opróżnienie jest ważne z dwóch powodów: z jednej strony pozostały w obudowie olej wytryskiwałby z niej podczas montażu nowego filtra a z drugiej strony celem wymiany oleju jest zastąpienie możliwie całego zużytego oleju przez nowy. Ponieważ nowy oryginalny filtr jest również wyposażony w kołek z uszczelką, otwór powrotny zostaje całkowicie zamknięty podczas montażu. Gwarantuje to, że podczas pracy cały olej silnikowy jest tłoczony przez papier filtracyjny i czyszczony przy tym. POMYSŁ PRZEŚWIETLENIA. Wymiana modułu filtra stanowi typowo duże wyzwanie dla warsztatu. Obudowa filtra często znajduje się głęboko w komorze silnika, a mechanik może tylko domyślać się dokładnej lokalizacji otworu i musi ustawiać filtr na wyczucie, aby kołek trafił do otworu. Inżynierowie MAHLE pomyśleli o tym konstruując kołek i znaleźli rozwiązanie, umożliwiające włożenie filtra MAHLE do obudowy w dowolnej pozycji i zapewniające zawsze jego niezawodne zaryglowanie. W praktyce oznacza to, że wystarczy włożyć nową uszczelkę do pokrywy obudowy, posmarować ją olejem, wsunąć wkład filtra do pokrywy i przykręcić pokrywę do obudowy. ALE JAK KOŁEK ZNAJDZIE PRZY TYM SWOJĄ DROGĘ DO OTWORU? U dołu obudowy znajduje się spiralna prowadnica, podobnie jak w przypadku zjeżdżalni w aquaparku. Podczas dokręcania pokrywy kołek zsuwa się po tej prowadnicy do otworu, gdzie zostaje zaryglowany i zamyka go. Przemyślana konstrukcja i na tyle unikalna, iż została opatentowana przez MAHLE. UWAGA, NIEBEZPIECZEŃSTWO ZRANIENIA! Aby nie naruszyć istniejących patentów MAHLE, inni producenci kopiując wkład filtra, wyposażyli kołek w dodatkowy wypust z tworzywa sztucznego. Ten wypust na tarczy końcowej filtra może stać się niszczącą bronią i przy wkręcaniu pokrywy zakleszczyć się w obudowie. Uniemożliwia to obracanie wkładu filtra z fatalnym następstwem: kołek nie może poruszać się w prowadnicy pozbawiając mechanika cennej pomocy i zmuszając go do dokładnego trafienia na ślepo kołkiem do otworu. A jak pisaliśmy już powyżej, jest to wyjątkowo trudne. Zamiennik z wypustem co prawda nie narusza patentu MAHLE, lecz powoduje ewentualnie zniszczenie zaworu obejściowego w silniku!
17 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 FILTRY Dodatkowy problem: ostry wypust z tworzywa sztucznego może niebezpiecznie zbliżyć się do zaworu obejściowego w dnie obudowy albo nawet go uszkodzić i unieruchomić. Oznacza to, że zawór obejściowy, który powinien otwierać się tylko chwilowo w określonych sytuacjach pozostaje ciągle otwarty. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE: ZADANIE I DZIAŁANIE ZAWORU OBEJŚCIOWEGO Zawór obejściowy zapewnia zasilanie silnika olejem nawet w niskiej temperaturze otoczenia i przy zimnym, jeszcze gęstym oleju silnikowym, przepuszczając początkowo nieprzefiltrowany olej do obiegu oleju i gwarantując w ten sposób niezawodne smarowanie. Gdy olej silnikowy nagrzeje się i spadnie jego lepkość, zawór obejściowy musi niezawodnie zamykać się, aby cały olej silnikowy przepływał przez papier filtracyjny. Szczegółowy widok uszkodzonego zaworu obejściowego. UKRYTE NIEBEZPIECZEŃSTWO WRAZ Z FATALNYMI SKUTKAMI Niebezpieczeństwo dla mechanika: uszkodzony w taki sposób zawór obejściowy nie powoduje początkowo żadnych objawów. Gdyż nawet przy całkowicie otwartym zaworze obejściowym silnik pracuje prawidłowo, a lampka kontrolna oleju gaśnie i nie może ostrzec kierowcy. Wobec tego przepływ oleju silnikowego przez otwarty zawór obejściowy w obiegu silnika i całkowity brak działania filtra oleju pozostaje niezauważony. Oznacza to, że wszystkie zanieczyszczenia – sadza, brud, starty metal, które zazwyczaj są zatrzymywane przez filtr, dostają się bez filtracji do obiegu oleju! Te ścierne i korozyjne ciała obce w oleju powodują uszkodzenie jednostki napędowej wskutek zużycia. UWAGA, BRAK ASEKURACJI! Znane są przypadki uszkodzenia mechanicznego silnika, gdzie kołek podróbki filtra zaczepił się w obudowie podczas montażu
18 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 FILTRY i uległ złamaniu. Z fatalnym skutkiem w postaci ciągle otwartego otworu powrotnego! Spowodowało to spłynięcie znacznej części oleju silnikowego z obudowy filtra do miski olejowej, zamiast prawidłowego smarowania silnika. JAK ROZPOZNAWAĆ ZAGROŻENIA Ryzyko dla mechaników jest wysokie zwłaszcza w następujących przypadkach: • jeżeli możliwe jest popełnienie błędów podczas montażu, • jeżeli trudno je wykryć lub ich wykrycie jest niemożliwe, • jeżeli mają one fatalne konsekwencje dla silnika. TANIE FILTRY MOGĄ STAĆ SIĘ BARDZO DROGIE Również we wspomnianym tu przypadku podczas montażu podróbki filtra mechanik nie zaważył, że uszkodził zawór obejściowy w obudowie filtra oleju, przez co zawór ten przestał działać. W chwili wykrycia błędu było już za późno. Konieczny stał się remont generalny silnika – i to tylko z powodu zastosowania tańszego zamiennika. Spór o koszty naprawy w takim przypadku często kończy się przed sądem. Wtedy rzeczoznawcy muszą odpowiedzieć na pytanie, kto jest odpowiedzialny za niefachową wymianę filtra, która spowodowała najpierw zniszczenie zaworu obejściowego, a potem całego silnika. Aby umożliwić warsztatom unikanie podobnych do tego, wysokich zagrożeń, eksperci MAHLE uczą swoich klientów przez informacje techniczne (np. w postaci „Technical Messenger”), ostrzegają przed tanimi zamiennikami filtrów i zalecają wyłączne stosowanie opatentowanego filtra Knecht/ MAHLE Original, specjalnie zaprojektowanego do takich sytuacji montażowych, aby zapewnić maksymalną niezawodność napraw. Aby umożliwić warsztatom unikanie podobnych do tego, wysokich zagrożeń, eksperci MAHLE uczą swoich klientów przez informacje techniczne (np. w postaci „Technical Messenger”), ostrzegają przed tanimi zamiennikami filtrów i zalecają wyłączne stosowanie opatentowanego filtra Knecht/MAHLE Original, specjalnie zaprojektowanego do takich sytuacji montażowych, aby zapewnić maksymalną niezawodność napraw. Dla porównania: nieuszkodzony zawór obejściowy.
Najszerszy asortyment filtrów, aby Twój warsztat zapewniał klientom sprawną obsługę. Filtry MAHLE nie tylko chronią silniki, ale także kierowcę i pasażerów znajdujących się w kabinie pojazdu. W ramach kompleksowej oferty filtrów o niezrównanej jakości i zapewniających największy zasięg rynkowy możemy dostarczyć odpowiedni produkt do każdego zastosowania, aby skutecznie chronić pasażerów i układ przeniesienia napędu przed pyłem, startym materiałem i najdrobniejszymi cząsteczkami. Wybierając MAHLE, wybierasz 100% mocy dla swojego warsztatu – dzisiaj i jutro. www.mahle-aftermarket.com S S S S S S S S S Innowacyjne filtry różnych typów – również do pojazdów elektrycznych.
20 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 FILTRY OFERTA FILTRÓW OLEJU PZL SĘDZISZÓW DLA POJAZDÓW CIĘŻAROWYCH Filtry oleju zatrzymują wszelkie toksyny i zanieczyszczenia, dostarczone z powietrzem i paliwem, wytworzone w wyniku ścierania par trących oraz wytworzone w trakcie procesów chemicznych, związanych z pracą silnika. Każdy filtr oleju ulega zużyciu – świadczy o tym lepkość środka, odpowiedzialnego za smarowanie silnika. Efektem intensywnej eksploatacji może być wzrost zużycia paliwa, spadek wydajności silnika, a w skrajnych przypadkach – jego uszkodzenie. Należy pamiętać, że układ smarowania silnika Filtry oleju są niezbędnymi elementami funkcjonowania współczesnych silników oraz układów smarowania. Ich podstawowym zdaniem jest filtracja krążącego w układzie oleju. Nie inaczej jest w przypadku pojazdów ciężarowych, które stanowią podstawę funkcjonowania logistyki w wielu branżach, a tym samym pokonują wiele kilometrów. Wysokiej jakości filtry oleju do pojazdów tego typu oferuje m.in. polski zakład PZL Sędziszów, który specjalizuje się w produkcji wszelkiego rodzaju filtrów. spalinowego jest układem zamkniętym. Filtry oleju nie powstrzymują degradacji środków smarujących, dlatego należy je wymieniać zgodnie z zaleceniami producenta pojazdu. Zaleca się, aby układy odpowiedzialne za procesy czyszczące wymieniać każdorazowo przy okazji wymiany oleju silnikowego. Materiały filtracyjne stosowane w produktach PZL Sędziszów charakteryzują się najwyższą jakością i pochodzą od czołowych światowych producentów: AHLSTROM, HOLLINGSWORTH & VOCE
21 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 FILTRY COMPANY oraz NEENAH GESSNER. Specjalne wkłady EKO ułatwiają kontrolę stanu wkładu i jego szybką wymianę, redukują do 90% odpadów oraz obniżają koszt eksploatacji. Zaletą filtrów polskiego producenta jest także uniwersalność. Dla przykładu, filtr o numerze katalogowym PP2014 pasuje do aut następujących marek: • FODEN: 2-SERIA, ALPHA (2000, 3000, 4000), • HEULIEZ: GX-SERIA, • PLAXTON BUS: ELITE • RENAULT V.I: C-SERIA (C250-C520), K- -SERIA (K380-K520), KERAX, MAGNUM, PREMIUM, T-SERIA • ROMAN S.A.: 22T-SERIA, 26T-SERIA, 32T-SERIA, 40T-SERIA, 72T-SERIA, • SISU AUTO: R-SERIA • VOLVO: FH II-SERIA, FH-SERIA, FH12- -SERIA, FH16-SERIA, FL10-SERIA, FL12- -SERIA, FM 7-SERIA, FM 9-SERIA, FM/ FMX -SERIA, FM/FMX II-SERIA, FM10- -SERIA, FM12-SERIA, NH12-SERIA, VN- -SERIA, VT-SERIA, • VOLVO BUS: 5000, 7000, 8000, 9000, B 7-SERIA, B 9-SERIA, B11R-SERIA, B12- -SERIA, B13-SERIA, OLYMPIAN. “Nasze filtry oleju pozwalają na utrzymanie silnika w idealnym stanie, zapewniając jednocześnie bardzo wysoką wydajność układu czyszczącego w długim okresie użytkowania. Decydują o tym takie elementy, jak: uszczelka, gwarantująca szczelność podczas eksploatacji, wzmocnienie rdzenia, konieczne przy działaniu dużych sił ściskających, zawór zwrotny, skutecznie zabezpieczający przed spływaniem środka smarującego silnik w stronę pompy oraz zawór bezpieczeństwa pozwalający na precyzyjne dobranie wartość ciśnienia otwarcia. Informacje na temat tego, jaki filtr powinien być dobrany do danego modelu pojazdu, można zweryfikować w naszym internetowym katalogu” – podsumowuje Dominik Zwierzyk, Project Manager w PZL Sędziszów.
22 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 FILTRY CO MOŻE SIĘ STAĆ, GDY NIE SPRAWDZIMY NUMERU KATALOGOWEGO FILTRA OLEJU? Zacznijmy od tego jak może dojść do takiej sytuacji. Zdarza się, że osoby nie zajmujące się profesjonalnie naprawą samochodów dobierają puszkowy filtr oleju do danego pojazdu wyłącznie na podstawie dopasoBardzo wiele puszkowych filtrów oleju o różnych numerach katalogowych ma bardzo zbliżone wymiary obudowy i takie same gwinty. Często spotykane wizualne podobieństwo filtrów o różnych zastosowaniach może być przyczyną zamontowania w danym pojeździe nieodpowiedniego filtra. wania gwintu i wizualnej oceny wielkości filtra. Profesjonalni mechanicy są świadomi tego, że takie postępowanie jest nieodpowiedzialne. W przypadku mechaników przyczyną pomyłki w montażu może być
23 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 FILTRY przechowywanie w warsztacie wielu różnych filtrów o innych zastosowaniach. Do pomyłki wystarczy chwila nieuwagi. Jakie są skutki montażu błędnie dobranego filtra? zastosowany w filtrze materiał filtracyjny jest dobierany do wymogów danego silnika. Jeśli w danym pojeździe zostanie zamontowany błędnie dobrany filtr, może okazać się, że materiał filtracyjny nie będzie zapewniał prawidłowej filtracji, co ma bezpośredni wpływ na wzrost ryzyka uszkodzenia silnika. w zależności od konstrukcji silnika, w filtrach oleju typu spin-on stosowane są zawory zapewniające optymalną ochronę silnika. Jeśli w danym pojeździe zostanie zamontowany błędnie dobrany filtr, może okazać się że nie ma w nim odpowiednich zaworów lub parametry ich pracy są zupełnie inne. Należy pamiętać że zawory w filtrach oleju są konstruowane tak, by otwierały się przy odpowiednio dobranym do danego silnika ciśnieniu oleju. Wniosek: To, że nowy filtr można bez problemu przykręcić do korpusu silnika, a jego wygląd jest zbliżony do wyglądu filtra zużytego, nie powinno decydować o jego montażu. Należy zawsze sprawdzać zastosowanie danego filtra, korzystając z katalogu jego producenta. Dotyczy to zarówno filtrów puszkowych, jak i wkładów filtra. Marka FILTRON od 1982 roku oferuje mechanikom precyzyjne i niezawodne filtry. Tysiące mechaników docenia zarówno wysoką jakość filtrów FILTRON jak i szereg udogodnień które każdego dnia ułatwiają montaż i obsługę klienta.
24 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT NOWOCZESNE CZUJNIKI SAMOCHODOWE – DOMENA HELLA Jednak Hella to w równie mocnym stopniu elektryka i elektronika samochodowa, która w ostatnich latach jest bardzo mocno rozwijającą się gałęzią motoryzacji, a jej udział w nowoczesnych pojazdach rośnie niemal wykładniczo. Hella, jako prawdziwy innowator w świecie oryginalnego wyposażenia motoryzacyjnego, od dłuższego czasu odgrywa szczególną rolę w tym trendzie. Dzięki 20 lokalizacjom produkcyjnym i rozwojowym w 10 różnych krajach, 60-letniemu doświadczeniu w elektryce i elektronice samochodowej i szerokiemu portfolio produktów, Hella jest niewątpliwie wiodącą firmą w tym segmencie, której produkty wysokiej jakości cieszą się uznaniem wielu producentów samochodów na całym świecie. Potwierdzeniem tego jest sprzedaż setek milionów elementów elektryki i elektroniki samochodowej każdego roku na rynek oryginalnego wyposażenia właśnie. Hella swoją mocną pozycję w zakresie układów elektrycznych pojazdów zbudowało wprowadzając wiele innowacyjnych rozwiązań. Jednym z nich jest technologia CIPOS® używana w wielu czujnikach, których zadaniem jest precyzyjny, bezdotykowy pomiar położenia różnych elementów takich jak np. pedał przyspieszenia w nowoczesnym samochodzie. Czujniki tego rodzaju mogą Hella na niezależnym rynku wtórnym kojarzona jest głównie z oświetleniem, zarówno dedykowanym jak również roboczym czy pomocniczym. Ten fakt nie dziwi, ponieważ firma ta jest wiodącym producentem oświetlania na pierwszy montaż (OE), które można zobaczyć w niezliczonej ilości modeli pojazdów, tych najnowszych i najnowocześniejszych jak i w starszych. mierzyć zarówno kąty jak i odległości, co stworzyło ogromne możliwości projektantom samochodów i pozwoliło na rozwój wielu układów samochodowych. CIPOS® jest łatwy w instalacji i odporny na uszkodzenia mechaniczne. Ponadto czujniki te są w dużej mierze niezależne od wahań temperatury, a górny zakres odporności to aż 175 °C co sprawia, że czujnik w tej technologii idealnie nadaje się do zastosowań w komorze silnika czy środowiskach agresywnych. Ponadto gwarantuje odporność na pobliskie pola magnetyczne i linie energetyczne, ponieważ nie zastosowano w nim żadnych elementów magnetycznych. Technologia ta jest również idealna do zastosowania w pojazdach elektrycznych. Aktualnie CIPOS® jest wykorzystywany w następujących podzespołach: • Czujniki pedału przyspieszenia • Czujniki położenia przepustnicy • Czujniki położenia dźwigni zmiany biegów • Czujniki wałka rozrządu / wału korbowego • Czujniki położenia koła kierownicy • Czujniki poziomu pojazdu (ugięcie zawieszenia) • Siłowniki stosowane w sterowaniu pracą silnika lub skrzyni biegów • Czujniki położenia silników elektrycznych (kąt wychylenia, przesunięcie)
25 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT Rys.1. Rysunek poglądowy czujnika wyposażonego w technologię CIPOS® Poniżej przedstawiono najważniejsze parametry czujnika w tej technologii, na przykładzie czujnika położenia zaworu recyrZawór recyrkulacji spalin Zakres temperatur pracy -40 °C do +160 °C Możliwość współpracy z interfejsami Analog, PWM, SENT Dokładność ≤+/-1% w pełnym zakresie pracy czujnika oraz pełnym zakresie temperatur przez cały okres użytkowania Rozdzielczość 12 bit kulacji (EGR – exhaust gas recirculation sensor). Zalety: • Precyzyjna kontrola położenia w pełnym zakresie temperatur • Ogromny stopień swobody w zakresie tolerancji mechanicznych bez utraty wydajności czujnika • Kompaktowy rozmiar pozwala na łatwą integrację • Brak wrażliwości na zewnętrzne pola magnetyczne Rys.2. Zawór EGR z widocznym czujnikiem CIPOS® do pomiaru stopnia otwarcia zaworu Warto zauważyć, że od niedawna wysoka jakość oraz innowacyjność produktów Hella dostępna jest również dla niezależnego rynku wtórnego, gdzie spośród szerokiej palety blisko 50 typów, wprowadza się sukcesywnie kolejne czujniki czy siłowniki z zakresu sterowania pracą silnika, układów komfortu czy bezpieczeństwa. W ofercie znaleźć już można, zawory EGR, cewki zapłonowe, pedały przyspieszania, czujniki wałka rozrządu czy wału korbowego, czujniki spalin, przepływomierze i wiele innych.
26 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT NACIĘCIA CZY WIERCENIA? ZAAWANSOWANE TECHNOLOGIE WYKONYWANIA TARCZ HAMULCOWYCH Kiedy klient potrzebuje nowych tarcz hamulcowych, nie wystarczy tylko ustalić numer konkretnej referencji. Można również zaproponować przejście od gładkiej, standardowej tarczy do tarczy poddanej obróbce mechanicznej, która znacząco poprawi wydajność układu hamulcowego, a także wygląd samochodu. „Nacięcia i nawiercenia na tarczach zmieniają więcej niż tylko wygląd” - wyjaśnia Marco Moretti, Aftermarket Marketing Director w firmie Brembo. „Każdy element ich projektu ma określony cel. Na przykład, Dlaczego warto zastąpić zwykłą, standardową tarczę hamulcową tarczą nacinaną lub nawiercaną? Światowy lider w dziedzinie układów hamulcowych, firma Brembo, przybliża zalety obydwu technologii i pomaga dokonać Wyboru właŚciwego Produktu. w porównaniu ze standardową tarczą, zapewniają one lepszą przyczepność klocków, odprowadzają wodę podczas deszczu, a nawet chłodzą hamulce. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów powierzchni tarcz, dlatego najpierw należy poznać ich zalety, aby dopasować najlepsze zamienniki do potrzeb klienta”. Dwie najbardziej efektywne powierzchnie tarcz hamulcowych to powierzchnie nacinane i nawiercane, obydwa typy tarcz znajdują się w ofercie Brembo. Każdy z nich gwarantuje wiele podobnych korzyści pod
27 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT względem skuteczności hamowania i bezpieczeństwa, ale również występuje między nimi kilka różnic. Marco Moretti pomaga dokonać wyboru: Zalety wydajności Lepsza przyczepność Nawiercane krzyżowo i nacinane wykończenia tarczy hamulcowej zapewniają lepszą przyczepność między tarczą a klockiem. Dzięki temu, że powierzchnia nie jest gładka, zwiększa się tzw. współczynnik tarcia. Przekłada się to na natychmiastową reakcję po naciśnięciu hamulca i ogólną poprawę sprawności całego układu. Ciągłe czyszczenie Kolejną ważną zaletą nawierceń i nacięć na tarczy jest usuwanie pyłu z klocków podczas hamowania. Regularne ścieranie starego materiału ciernego w miarę zużycia klocka, jak również wszelkich innych osadów zbierających się na tarczy, powoduje, że tylko nowy materiał cierny styka się z tarczą. Usuwanie wody i gazów Tarcze poddane obróbce perforacyjnej poprawiają skuteczność układu hamulcowego na mokrej nawierzchni. Krzyżowe nawiercania przerywają film wodny powstający na powierzchni hamującej tarczy. Podobnie działają nacinane rowki usuwając wodę gromadzącą się na tarczy. Oznacza to, że układ reaguje skutecznie natychmiast po naciśnięciu pedału hamulca w każdych warunkach. Nawiercenia i nacięcia pozwalają szybciej i skuteczniej pozbyć się gazów wytwarzanych pomiędzy klockiem a tarczą w wy-
28 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT sokiej temperaturze roboczej. Gazy te są efektem spalania żywic znajdujących się w materiale ciernym klocka. Mogą one spowodować zmniejszenie współczynnika tarcia pomiędzy tarczą a klockiem, co prowadzi do zmniejszenia skuteczności hamowania, zwanego również efektem fadingu. Z uwagi na fakt, iż tarcze nawiercane najlepiej odprowadzają wodę i gazy, dlatego są najczęściej stosowane w samochodach sportowych. Dobry wygląd i kontrola wzrokowa Dodatkowo, nacięcia na powierzchni hamującej ułatwiają warsztatom ocenę stanu tarcz. „Nacinane rowki pozwalają na bezpośrednią i natychmiastową kontrolę zużycia. Jeśli któryś całkowicie zaniknie, to znaczy, że zalecana minimalna grubość została osiągnięta i tarcza musi zostać wymieniona na nową”, doradza Moretti. Wzory nawierceń i nacięć na tarczach mają również dodatkowy atut dla kierowców. „Tarcze z obrobionymi powierzchniami hamującymi w porównaniu ze zwykłymi tarczami nadają samochodom niepowtarzalny, charakterystyczny wygląd”, wyjaśnia Moretti. „Tarcze nawiercane krzyżowo są popularne wśród entuzjastów sportowej jazdy, ponieważ mają agresywny wygląd. Z kolei wzory nacinane oferują bardziej klasyczny, elegancki styl”. Liczy się jakość Oprócz wydajności i walorów estetycznych, istotne jest zastanowienie się nad wyborem producenta poszczególnych elementów układu hamulcowego.
29 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT „Wymiana zwykłych tarcz na tarcze o powierzchniach wykonanych zaawansowaną technologią to najprostszy sposób na ulepszenie układu hamulcowego. Odpowiedni wybór w zależności od potrzeb kierowcy pozwoli na osiągnięcie bardziej wyczuwalnego i skutecznego hamowania w każdych warunkach". „Produkcja i testowanie tarcz jest zadaniem specjalistycznym”, wyjaśnia Moretti. „Liczba, rozmiar i położenie każdego otworu lub nacięcia muszą być precyzyjnie zaprojektowane i wykonane, aby zagwarantować techniczne zalety tego rozwiązania, a przy tym nie mogą ona naruszać struktury tarczy lub powodować szybkiego zużywania klocka. Niezbędne są również testy na stanowisku badawczym i na drodze w różnych warunkach jazdy, aby spełnić wymagania producentów w zakresie bezpieczeństwa, wytrzymałości i trwałości. Wybór firmy Brembo, która jest sprawdzonym specjalistą w dziedzinie części OE, gwarantuje najlepsze efekty”. Tarcze nawiercane i nacinane mają wiele wspólnych zalet, ale również różnią się od siebie pod kilkoma względami, dlatego ważne jest dobranie przez warsztat odpowiedniego produktu do konkretnego układu hamulcowego, podsumowuje ekspert. Więcej porad na temat montażu i konserwacji układu hamulcowego na stronie: www.bremboparts.com.
30 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT PODCZAS DEZYNFEKCJI KLIMATYZACJI PAROWNIK WYMAGA SZCZEGÓLNEJ UWAGI Na rynku stosuje się kilka metod dezynfekcji klimatyzacji, m.in. użycie preparatów chemicznych w sprayu, ozonowanie lub czyszczenie przy pomocy ultradźwięków. Ich największą wadą jest to, że nie czyszczą parownika, w którym zbierają się osady, czyli nie docierają do wszystkich przestrzeni układu klimatyzacji, wymagających dezynfekcji. Nadchodząca wiosna przypomina kierowcom o podstawowych czynnościach związanych z dbaniem o auto. Obok wymiany opon na letnie, trzeba także zadbać o układ klimatyzacji. O najskuteczniejszej metodzie jego czyszczenia oraz newralgicznych elementach opowiada Krzysztof Wyszyński, Product Manager Würth Polska. Rola parownika Zadaniem parownika jest schładzanie powietrza, które następnie jest dostarczane do wnętrza samochodu. Zawiła konstrukcja urządzenia oraz wilgoć powstająca podczas jego pracy, powodują, że jest ono szczególnie podatne na osadzanie się zanieczyszczeń. Czyszczenie parownika jest więc niezwykle istotne – jego zaniedbanie
31 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT skutkuje nieprzyjemnym zapachem wydobywającym się z nawiewu przy włączeniu klimatyzacji. Co gorsze, z zapachem stęchlizny wdychamy różnego rodzaju bakterie i grzyby, które są niebezpieczne dla naszego zdrowia, a nawet życia. Jak zatem skutecznie wyczyścić parownik? Oczywiście w profesjonalnym warsztacie. Odpowiednia metoda Najbardziej skuteczną metodą dezynfekcji parownika jest metoda ciśnieniowa, polegająca na bezpośrednim natryskiwaniu preparatu chemicznego na użebrowanie parownika. Dezynfekcję wykonuje się przy użyciu metalowej sondy podłączonej do specjalnego pistoletu pneumatycznego, która umożliwia dostęp do komory parownika i aplikację preparatu chemicznego pod zwiększonym ciśnieniem. Urządzenie wytwarza wysokie ciśnienie, dzięki czemu preparat wypłukuje zalegające osady i dociera do wszystkich przestrzeni parownika. Gdy nie był on czyszczony przez kilka lat, spod samochodu może wypłynąć zielony szlam. Świadczy to o mocno już zaawansowanym rozwoju bakterii i grzybów w zakamarkach parownika. Jest to objaw zaniedbań związanych z czyszczeniem i dezynfekcją klimatyzacji przez dłuższy czas. Poza parownikiem oczywiście nie można zapomnieć o kanałach wentylacyjnych i wymianie filtra kabinowego. Biobójczy preparat Niezwykle istotny jest także dobór odpowiedniego preparatu, koniecznie o właściwościach biobójczych. Na etykiecie takiego środka do dezynfekcji musi znajdować się numer pozwolenia na obrót na terenie Polski, wydawanego przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Warto poprosić w warsztacie o pokazanie etykiety preparatu chemicznego, którym ma być dezynfekowana klimatyzacja. Jeśli jest to preparat jedynie do czyszczenia i nie ma na etykiecie numeru wspomnianego pozwolenia to nie jest to preparat biobójczy. Dezynfekcja układu klimatyzacji, przeprowadzona w profesjonalnym warsztacie i przy użyciu odpowiednich preparatów, pozwoli kierowcy na jazdę w przyjemnym chłodzie podczas upalnych dni bez obaw o zdrowie. Krzysztof Wyszyński, Product Manager Würth Polska.
32 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT WARTO WIEDZIEĆ: DIAGNOSTYKA I WYMIANA TARCZ W UKŁADZIE HAMULCOWYM Czynności związane z serwisowaniem układuhamulcowegopowinnypolegaćna dokładnymprzeglądziewszystkichwspółUkład hamulcowy to bezsprzecznie układ posiadający zasadniczy wpływ na bezpieczeństwo pojazdu, a co za tym idzie – na samych podróżujących. Bezpieczny układ hamulcowy to taki, który jest odpowiednio obsługiwany i konserwowany. Wszelkie naprawy dotyczące układu hamulcowego powinny być wykonywane zgodnie z procedurami przewidzianymi przez producentów samochodów oraz z wykorzystaniem części zamiennych o jakości odpowiadającej częściom oryginalnym. ZF Aftermarket wyjaśnia, jak z sukcesem przeprowadzić wymianę tarcz hamulcowych oraz dokonać prawidłowej oceny ich stanu technicznego. pracujących części, który dokonywany jest w przypadku, gdy samochód trafił do serwisu na rutynowy przegląd związany •Bezpieczny układ hamulcowy to ten odpowiednio obsługiwany i konserwowany • Właściwy dobór części ma istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu hamulcowego • Regularny przegląd stanu tarcz hamulcowych pozwala uniknąć kosztownej wymiany całego układu
33 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT z przebiegiem (np. co 15 000 km) lub czasem eksploatacji (np. raz w roku). Dodatkowo wskazaniem do przeglądu jest niewłaściwe działanie hamulców, stwierdzone w czasie badania diagnostycznego lub nieprawidłowe działanie hamulców, stwierdzone przez właściciela podczas jazdy. Rutynowy przegląd pojazdu Sprawdzenie stanu technicznego można ograniczyć do wizualnej oceny tarcz hamulcowych pod kątem korozji, pęknięć, rowków oraz do pomiaru ich grubości. Każdy producent określa minimalną dopuszczalną grubość tarczy hamulcowej. Odpowiednia, założona przez producenta grubość jest niezwykle istotne. Zbyt cienka tarcza charakteryzuje się niską wytrzymałością mechaniczną i może ulec oderwaniu od części mocującej ją do piasty, a także spowodować wypadnięcie klocka z jarzma. Ponadto zbyt cienka tarcza ma mniejszą pojemność cieplną, co może skutkować jej przegrzaniem i wynikającym z niego odkształceniem części roboczej. Pomiaru grubości tarczy dokonujemy przy pomocy specjalnej suwmiarki lub mikromierza. Sam pomiar powinien być wykonany w odległości ok. 10 mm od zewnętrznej krawędzi tarczy. Tarcze zbyt cienkie należy bezwzględnie zakwalifikować do wymiany. Przy okazji pomiaru grubości tarcz należy wspomnieć o oferowanej przez wiele warsztatów usłudze przetaczania tarcz. Biorąc pod uwagę koszt demontażu, operacji przetaczania i ponownego montażu jest to działanie mało uzasadnione z punktu widzenia ekonomicznego. Grubość przetoczonej tarczy najprawdopodobniej będzie bliska jej minimalnej dopuszczalnej wartości – więc też okres jej eksploatacji będzie krótki. Nieprawidłowe działanie hamulców podczas jazdy Wprzypadku, gdy użytkownik pojazdu skarży się na występowanie podczas hamowania odczuwalnych na kierownicy i pedale
34 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT hamulca drgań, to należy sprawdzić czy ich źródłem nie są tarcze. Należy dokonać pomiaru różnicy grubości tarczy hamulcowej. Wykonuje się go mierząc grubość tarczy w ośmiu punktach na obwodzie (co 45°) w odległości ok. 10 mm od zewnętrznej krawędzi tarczy. Następnie od największej wartości odejmujemy najmniejszą. Jeżeli wynik jest większy niż 0,015 mm, to oznacza to, że taka tarcza może być źródłem drgań. Lokalne wytarcia tarczy i wynikające z nich różnice w grubości powstają najczęściej w wyniku nieodpowiednio wykonanego montażu tarcz lub niewłaściwie pracujących elementów układu hamulcowego (np. prowadnic zacisku), co prowadzi do miejscowego ocierania tarczy o jeden z klocków. Kolejną czynnością, która powinna zostać wykonana jest pomiar bicia osiowego tarczy zamontowanej na pojeździe przy pomocy czujnika zegarowego z podstawką magnetyczną. Pomiaru tego dokonujemy w odległości ok. 10 mm od brzegu tarczy. Norma dla tarcz używanych (w zależności od ich średnicy) wynosi od 0,15 do 0,06 mm. Nadmierne bicie tarczy może być spowodowane nie tylko jej zużyciem, ale również zbyt dużym luzem w łożysku lub skrzywieniem piasty – przed podjęciem decyzji o wymianie tarczy należy te ewentualności wyeliminować poprzez dokonanie pomiaru bicia samej piasty, dla której maksymalna wartość bicia osiowego to 0,02mm. Wymiana tarcz hamulcowych krok po kroku Wymianę należy rozpocząć od podniesienia pojazdu, a następnie przejść do demontażu kół i zacisków, które podwieszamy do elementu zawieszenia nie odłączając ich od układu hydraulicznego, wykorzystując wieszaki przeznaczone specjalnie do tego celu. Dzięki temu elastyczne przewody hamulcowe zostaną zabezpieczone przed uszkodzeniem na skutek nadmiernego obciążenia (wiszący na nich zacisk) lub skrę-
35 e-AUTO SERVICE MANAGER 05 - 2020 WARSZTAT cenia przy odkładaniu zacisku na elementy zawieszenia. Pierwszym krokiem powinno być dobranie z katalogu potrzebnych części. Właściwy dobór potrzebnych elementów jest bardzo istotny ze względu na dużą różnorodność części występujących w układach hamulcowych. Poza tak oczywistymi informacjami jak model, rok produkcji, czy pojemność dodatkowo może być wymagane określenie producenta układu hamulcowego (np. pojazdy francuskie, japońskie) czy określenie tzw. numeru PR (grupa VAG). W procesie doboru części pomocne może być też porównanie wymiarów elementów wymontowanych z nowymi. Na etapie doboru możemy też zauważyć, że w niektórych pojazdach tarcze z lewej i prawej strony mają różne numery katalogowe. Wynika to z odmiennego ukształtowania kanałów chłodzących, o czym należy pamiętać w czasie montażu. Mając dobrane części, możemy przystąpić do samej operacji wymiany. Po zdemontowaniu zużytych tarcz należy oczyścić piastę. Można w tym celu skorzystać z odpowiednich szczotek nakładanych na wiertarkę. Operacja czyszczenia może być uciążliwa, zwłaszcza w przypadku piasty ze szpilkami koła montowanymi na stałe. Nie można jej jednak pominąć. Warto wiedzieć, że montaż nowej tarczy na nieoczyszczoną piastę jest jedną z najczęstszych przyczyn nieuzasadnionych reklamacji. Tarcze TRW pakowane są w specjalny papier, który zabezpiecza je przed korozją w czasie przechowywania i transportu. Dzięki temu nie ma konieczności czyszczenia ich powierzchni przed montażem. ZF jako producent układów hamulcowych nie zaleca nanoszenia smarów na połączenie między tarczą hamulcową a piastą. Po założeniu tarczy na oczyszczoną piastę, mocujemy ją śrubą montażową, jeżeli występuje ona w danym modelu samochodu. Następnym, bezwzględnie wymaganym krokiem jest sprawdzenie bicia tarczy. Przed pomiarem tarcza musi zostać przykręcona wszystkimi śrubami mocującymi koło (bez zakładania koła). Jeśli śruby są za długie, to możemy pod nie podłożyć podkładki lub odpowiednie nakrętki. Wystąpienie bicia większego niż 0,1 mm może świadczyć o niedokładnym oczyszczeniu lub skrzywieniu piasty. Można to stwierdzić mierząc bicie powierzchni piasty, do której przylega tarcza. Nie powinno ono być większe niż 0,02 mm. Nadmierne bicie tarczy, będące wynikiem montażu na krzywą lub nieoczyszczoną piastę, powoduje jej ocieranie o klocek. W wyniku tego po kilku tysiącach kilometrów powstają na tarczy lokalne wybrania, co objawia się różnicą jej grubości i skutkuje wibracjami w czasie hamowania. Deformacja piasty jest coraz częściej występującą usterką wynikającą z nieprofesjonalnego działania serwisów oponiarskich. Koła są tam często dokręcane kluczem pneumatycznym ustawionym na zbyt duży moment dokręcający. Takie działanie może spowodować trwałe plastyczne odkształcenie piasty. W tej sytuacji jedyną możliwością jest wymiana piasty na nową.
RkJQdWJsaXNoZXIy ODk4Nzg=